کجابودهایم؟ کجاهستیم؟ و چه مقصدی درپیش است؟
مصطفی قمبری مربی اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان شهرستان فاروج
و رتبه اول جشنواره مدرسه انقلاب در بخش شهرستان ها
اساس برپایی نمایشگاه مدرسه انقلاب ارائه محتوای سازنده ، مفید و اثرگذار بوده که شیوهنامه نمایشگاه مدرسه انقلاب به خوبی و درستی تمام زوایای آن را در نظر داشتهاست. با پرپایی نمایشگاه مدرسه انقلاب، در نظر داشتیم مسیر پرفراز و نشیب انقلاب اسلامی را با طرح سؤال: « کجابودهایم؟ کجاهستیم؟ و چه مقصدی درپیش است؟» برای مخاطبان خود به تصویر بکشیم. بنابراین لازم بود که سیر تدریجی این مسیر بطور منظم و بارعایت همان مسیر طی شده عملی ، به تصویرکشیده شود. یعنی در سه بخش «دیروزما، امروزما، فردایما» که مسلما هر بخش بهطور جداگانه دنیایی از اتفاقات و مسائل گوناگون را در خود جای داده است، لکن در فضای محدود نمایشگاه مدرسه میبایست یک تاریخ چندین ساله با وقایع گوناگون را در یک قاب هنری کوچک و اثرگذار به نمایش گذاشت. لذا سعی کردیم تا در هربخش با ارائه آثار دیداری، ابتدا ذهن مخاطب به سمت اصل موضوع سوق داده شده و پس از طرح سؤال ذهنی برای مخاطبان، راویان غرفه‌ها به توضیحات تکمیلی بپردازند. تاکید ما براین بود که برای نمایش درست این مسیر پرفراز و نشیب و امکان مقایسه و ملموس بودن پیشرفتها ، باید از هرگونه انقطاع و بهم ریختگی در ارائه محتوا پرهیز کرد. بگونهای که مخاطب نمایشگاه از لحظه ورود تا پایان ، قدم به قدم خود را در حال تماشای یک فیلم مستند و به هم پیوسته در جریان شکل گیری نهضت تا پیروزی انقلاب و رویشهای آن و چشم انداز آینده ایران اسلامی تصور کند. در ادامه، مخاطب باید ناخودآگاه این سیر صعودی پیشرفت و البته سخت و دشوار طی شده را از ابتدا تا به امروز ، در خود و جریان انقلاب اسلامی لمس و احساس کند. البته با طرح سوالات ذهنی، انگیزه تحقیق و مطالعات بعدی در مخاطب شکل بگیرد. بنابراین تلاش کردیم تا هیچ یک از بخشهای مهم و اثرگذار از شروع نهضت تا به امروز از قلم نیفتد و مهمتر از همه ترتیب و انسجام آنها حفظ گردد. تجربه مفید در این راه این بود : « پرداختن به کلیات موضوع در هر بخش اما در عین حال، اشاره و تاکید بر جزئیات اثرگذار و حساس با در نظرگرفتن شرایط سنی غالب مخاطبان و روحیه نوجوانی در دانش آموزان بعنوان مخاطبان اصلی نمایشگاه».
«جمع رفاقتی مؤمنانه»، این تمام چیزی بود که برای شکلگیری یک تیم موفق به آن احتیاج داشتیم. در مرحله بعد ، توجیه دقیق دانشآموزان و شفافیت اهداف و ایجاد انگیزه و از طرفی تحریک حس کنجکاوی و پرسشگری ضروری بنظر میرسید. لذا با تشکیل جلسات توجیهی (درقالب همان جمع رفاقتی مؤمنانه) و تشویق به انجام کارهای تحقیقی در بخشهای مختلف بصورت جداگانه و تیمهای مجزا، به نوعی احساس رقابت سالم بین گروه‌ها شکل گرفت و در مجموع در قالب یک تیم همفکر و فعال ، تعامل و همکاری خوبی بین دانشآموزان ، کادر مدرسه و اتحادیه ایجاد شد.
در مرحله اول دعوت از دانش آموزان برای حضور در جلسات قرارگاهی اتحادیه برای ارائه برنامه‌ها و توجیهات ابتدایی انجام شد و پس از آن با تقسیم مسئولیتها ، کلیه دانشآموزان مدرسه به همکاری برای برپایی نمایشگاه در مدرسه دعوت شدند و تمام پیگیریها ، برنامهریزیها و کارهای اجرایی به مدرسه منتقل شد. در واقع مدرسه، قرارگاه فکری و عملیاتی برپایی نمایشگاه شد. البته در این جهت تعامل و توجیه به موقع و مناسب برای همکاری مدیر و کادر محترم مدرسه بسیار ضروری و اثرگذار بود.
اصولا انجام چنین پرو‍ژه فکری و عملیاتی با این سیر محتوایی گسترده بدون مراجعه به منابع مطالعاتی معتبر امکان پذیر نبود و نیست. البته از آنجایی که در حال حاضر، وضعیت مطالعاتی از منابع مکتوب ، تا حدود زیادی به فضای مجازی و منابع دیجیتال تغییر یافته، این موضوع محاسن و معایبی هم به همراه داشته است. از طرفی منابع از لحاظ کمی بیشتر و با سهولت در دسترس قرار میگیرد و از طرفی تمامی این منابع نیاز به دقت نظر و بررسی از حیث اصالت و صحت و اعتبار دارد که این موضوع بشدت مورد توجه و تاکید بود و بحمدالله نتایج خوبی به همراه داشت.
شاید بیراه نباشد اگر بگوییم مربی، ستون اصلی بنای نمایشگاه است و در واقع “مربی متعهد و کاربلد” محور اصلی تمام فعالیتهای فرهنگی است. واضح است که تمام این اقدامات و برنامه‌ها برای به میدان کشیدن دانشآموزان و انگیزه بخشی به آنان و فرصت دادن برای ظهور و بروز استعدادهای مختلف در ابعاد گوناگون صورت میگیرد. ایجاد و تقویت روحیه انقلابی، بصیر، مطالبهگر و تاثیرگذار در دانش آموزان از اهداف غایی برنامه‌هایی همچون نمایشگاه مدرسه انقلاب است. در این جهت مربی نقش مؤثر و اصلی در ایجاد این روحیه و انگیزه و سپس راهنمایی، حمایت و تسهیل فعالیت دانشآموزان و تشویق آنان به ادامه راه را به عهده داشته و می تواند با تدبیر و هوشیاری ، تکیه گاه امن و پشتیبان فکری و انگیزشی دانشآموزان باشد.