ترجمه شنیدنی
دانلود ترجمه شنیداری قرآن کریم «ویژه جوانان و نوجوانان» – علی ملکی
ترجمه صوتی قرآن علی ملکی
هدف از ترجمهی قرآن کریم زمینه سازی برای درک بهتر آن برای مسلمانانی است که زبان مادری آنان عربی نبوده و با زبان عربی آشنایی کافی ندارند.
قرآن کریم به بیش از 200 زبان زنده دنیا ترجمه شده است همچنین از سالیان دور مترجمان بزرگی، قرآن را به زبان فارسی ترجمه کرده‌اند. ما می‌خواهیم راجع به یکی از مترجمین معاصر قرآن، حجت الاسلام علی ملکی و اثر ایشان به نام ترجمه خواندنی قرآن صحبت کنیم.
داستان ترجمه قرآن علی ملکی
حجت الاسلام علی ملکی در سال ۱۳۴۹ در شهر اراک متولد شد. وی در سال ۱۳۷۰ به قم رفت و شاگرد درس تفسیر آیت الله جوادی آملی شد. و پس از چند سال به مشهد مهاجرت کرد و در آن جا نیز درس تفسیر را ادامه داد. در سال ۸۸ شروع به نوشتن ترجمه تفسیری قرآن برای جوانان و نوجوانان کرد. علی ملکی درباره چگونگی رسیدن این ایده به ذهن خود این چنین می‌گوید:
« رمضان سال ۸۸ فرا رسیده بود. مشغول نوشتن کتاب‌هایی درباره حج و عمره بودم. دخترانم موقع خواندن قرآن، دائم از ترجمه‌هاش سوال داشتند: « این جمله یعنی چی؟! » ، «این کلمه به چه معناست؟!»، «ربط این عبارت با قبل و بعدش چی میشه؟!» و…
سخت در فکر فرو رفتم. لطف خدای مهربان شامل حالم شد:
ترجمهی قرآن برای جوان و نوجوان و چه کاری از این بهتر!
علی ملکی دست به کار شد تا ترجمه خواندنی قرآن را بنویسد، ترجمه‌ای که علاوه بر اینکه پیام را به خوبی برساند، ساده و قابل درک بهتر باشد. ابتدا جزء سی قرآن را ترجمه کرد و هر بخش از ترجمهی خود را در اختیار دانش‌آموزان قرار داد تا بخوانند و نظر بدهند. پس از آن که با استقبال دانش‌آموزان مواجه شد. تصمیم به نوشتن ترجمه کل قرآن کریم گرفت. ۶ سال نوشتن ترجمه و دو سال ویراستاری آن طول کشید تا در نهایت قرآن ترجمه علی ملکی در رمضان ۹۶ منتشر شد.
ترجمه خواندنی قرآن
قرآن ملکی با عنوان «ترجمۀ خواندنی قرآن، به‌روشِ تفسیری و پیام‌رسان برای نوجوانان و جوانان» به چاپ رسید. قرآن ترجمه علی ملکی پس از چاپ و منتشر شدن در سال ۹۶ نه تنها از طرف نوجوانان و جوانان، بلکه از طرف بزرگسالان نیز مورد استقبال خوبی قرار گرفت. چون می‌توانستند ترجمه‌ای روان بخوانند و آن را کاملا متوجه بشوند. اگر فقط ترجمه چند آیه از قرآن ترجمه علی ملکی را مطالعه کنید، متوجه لحن روان و مناسب آن خواهید شد که باعث تمایز آن با ترجمه‌های دیگر است. اما هدف اصلی مترجم فقط روان بودن ترجمه نبوده است و با استفاده از کارشناسان و حساسیت در رساندن درست مفهوم آیات و ویراستاری دقیق سعی کرده است که ترجمه جذاب و خواندنی را در اختیار علاقمندان همیشگی قران کریم، قرار دهد.
۸ ویژگی منحصر به فرد ترجمه قرآن علی ملکی
تعدادی از ویژگی‌های ترجمه قرآن علی ملکی که این ترجمه را نسبت به سایر ترجمه‌های فارسی قرآن متمایز را نموده است را با مثال بیان می‌کنیم؛
۱. سادگی و روان بودن:
اسراء، ۴۸: اُنْظُرْ كَیْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثالَ..
دیگران: ببین چگونه برای تو مثل‌ها زدند!
قرآن ترجمه ملکی: ببین برای تو چه حرف‌هایی در می‌آورند.
۲. ویرایش به روز زبانی و صوری:
ذاریات، ۸: إِنَّکُمْ لَفی قَوْلٍ مُخْتَلِفٍ
دیگران: شما درباره قران در سخن گوناگونید!
قرآن ترجمه ملکی: درباره قرآن هر دفعه یک چیز می‌گویید!
۳. مبتنی ساختن بند بند ترجمه بر تفسیر
کهف، ۲۵: وَلَبِثُوا فِی كَهْفِهِمْ ثَلَاثَ مِائَةٍ سِنِینَ وَازْدَادُوا تِسْعًا
دیگران: آن‌ها در غارشان سیصد سال درنگ کردند، و نه سال (نیز) بر آن افزودند.
قرآن ترجمه ملکی: اصحاب کهف ۳۰۰ سال شمسی، برابر با ۳۰۹ سال قمری، در غار خوابیدند.
۴. گذر از دشواری‌های ترجمه قرآن در آیه‌های سخت فهم و متشابه چند وجهی
نحل، ۹۳: یُضِلُّ مَنْ یَشاءُ وَ یَهْدی مَنْ یَشاءُ
دیگران: خدا هر که بخواهد را گمراه می‌سازد و هر که را بخواهد هدایت می‌کند.
قرآن ترجمه ملکی: خدا هر که را نالایق ببیند به حال خودش رها می‌کند و هر که را لایق ببیند، دستش را می‌گیرد.
۵. تلطیف بار معنایی برخی واژه‌ها
نور، ۳۱: وَ لا یُبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ… أَوِ الطِّفْلِ الَّذینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلى عَوْراتِ النِّساءِ
دیگران: …یا کودکانی که بر عورت‌های زنان وقوف حاصل نکرده‌اند.
قرآن ترجمه ملکی: بانوان با ایمان زیور و آرایش خودشان را به نمایش نگذارند مگر برای این افراد:شوهرهایشان… یا کودکانی که چشم و گوششان هنوز باز نشده است.
۶. ترجمه لحن‌به‌لحن به تناسب موقعیت
کهف، ۵ : تَخْرُجُ مِنْ أَفْواهِهِمْ
دیگران: سخن بزرگی است که از دهانشان بیرون می‌آید.
ترجمه خواندنی قرآن علی ملکی: گنده‌تراز دهانشان حرف می‌زنند.
۷. گرفتن بازخورد منظم و مستمر از گروه‌های مختلف
نبأ، ۷: وَ الْجِبالَ أَوْتادا
قبل از بازخوردگیری: و کوه‌ها را میخ‌های زمین قرار ندادیم؟!
بعد از بازخوردگیری: و کوه‌ها را پایه‌های زمین نساختیم؟!
۸. آهنگین ساختن و سجع آوری
وَ أَصْحابُ الْیَمِینِ ما أَصْحابُ الْیَمِینِ «27» فِی سِدْرٍ مَخْضُودٍ «28» وَ طَلْحٍ مَنْضُودٍ «29» وَ ظِلٍّ مَمْدُودٍ «30» وَ ماءٍ مَسْكُوبٍ «31» وَ فاكِهَةٍ كَثِیرَةٍ «32» لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ «33»
وَ فُرُشٍ مَرْفُوعَةٍ «34» إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً «35» فَجَعَلْناهُنَّ أَبْكاراً «36» عُرُباً أَتْراباً «37»
ترجمه خواندنی قرآن علی ملکی: اما اهل سعادت و خوشبختی، چه مردم خوشبختی* در کنار درختان کُنار بی‌خار* و درختان موز پُر برگ و بار* و زیر سایه‌های پایدار* و آب و آبشار* و میوه‌های بسیارِ در دسترس و همیشه به بار.* همنشین‌اند با همسرانی باوقار*که پدیده‌هایی‌اند شاهکار،*دوشیزه‌اند هر بار* و همسر دوستانی‌اند جوان رخسار.*
ترجمه گویای نمایشی قرآن براساس ترجمه حجت‌الاسلام علی ملکی در شبکه “ایران‌صدا” سازمان صدا و سیما تولید شده است. ترجمه‌ای که سعی دارد با زبانِ نمایش، مفهوم اصلی آیه‌های نورانی قرآن کریم را با صدای دوبلور باسابقه سینما و تلویزیون، علی همت مومیوند و فاطمه نیرومند، به نوجوانان و حتی کودکان منتقل کند.
نسخه کامل اثر 27 ساعت است و بنابر اعلام مترجم این اثر حجت‌الاسلام ملکی، این نخستین بار است که ترجمه قرآن برای جوانان و نوجوانان به این شکل تولید و منتشر شده است. البته این اثر در بین بزرگسالان نیز مورد توجه قرار گرفته است و آن‌ها از ترجمه خواندنی و روان قرآن بهره می‌برند.
مومیوند که از دوبلورهای با سابقه عرصه سینما و تلویزیون است نیز درباره اجرای این ترجمه نمایشی گویا، اعتقاد دارد که “صداپیشگی هم‌زمان برای چندین نقش بسیار سخت بود و ما این حساسیت را داشتیم که کار به بهترین شکل خوانده شود. ازاین‌رو بار‌ها و بار‌ها یک آیه را می‌خواندم تا حس واقعی آن به مخاطب منتقل شود.”
زندگی روزمره کنونی و گرفتاری های موجود به قدری باعث سرگرمی شده است که فرصت کمی جهت خواندن قران و بهره گیری از ایات هدایتگر آن دست می دهد.
از طرفی روزانه زمان های تلف شده زیادی هست که مجبور به گذاراندن آن هستیم، مدت زمانی که از خانه تا محل کار، گاه مجبور به گذاران ساعت ها در اتومبیل، اتوبوس و یا مترو هستیم. در این زمان ها می توانیم با گوش فرا دادن به آیات قران هم با قرآن نزدیکتر شویم و بهترین استفاده را از این زمان ها ببریم.
توجه:
حقوق این اثر متعلق به شبکه “ایران‌صدا” سازمان صدا و سیما است و بهره برداری از آن نیازمند کسب مجوز از شبکه مذکور می باشد.