خانواده در اسلام
آیت الله مظاهری
شفق
«تحقیق کردند تا ببینند چگونه از یزید بن معاویه، یک چنین پسری متولد شده است. در ریشهیابی این امر دریافتند که این پسر، معلمی صالح داشت که او را تحت تربیت صحیح قرار داده بود و او را از مسیر کثیفترین راههای ضلالت و گمراهی و شقیترین خانواده، به راه راست هدایت کرد. این شاهدی است بر اینکه تربیت صحیح اسلامی، اثرهای نطفۀ حرام، غذای حرام، محیط فاسد و پدر و مادر گنهکار را خنثی میکند.»
کتاب «خانواده در اسلام»، حاصل نوزده درس از جلسات اخلاق حضرت آیتالله العظمی مظاهری و شامل مطالب بسیار مهم و اساسی اخلاق خانواده در اسلام است، که به طور فشرده و اجمال، با تمسک به آیات و روایات شریف، همراه با حکایات سودمند و آموزنده، با بیانی شیرین و شیوا مطرح گردیده است.
متن کتاب، با مطلبى پیرامون مسئولیت آغاز مىشود. ابتدا از مسئولیت همۀ ذرات عالم سخن گفته شده و به این نکته اشاره شده است که در هستى، هیچ ذرهاى بدون مسئولیت وجود ندارد. سپس از مسئولیت انسان سخن رفته و انسان را داراى دو نوع مسئولیت اصلى دانسته است: مسئولیت عبودى و مسئولیت فردى.
نویسنده معتقد است تفاوت مسئولیت سایر موجودات با انسان، در این است که مسئولیت آنان جبرى و بر حسب تکوین بوده، ولى مسئولیت انسان، با اختیار او است. در پایان این مبحث، به مسئولیت انسان در خانواده اشاره شده است. نویسنده این مسئولیت را از همۀ مسئولیتهاى انسان سنگینتر و مهمتر دانسته و تأکید مىکند که باید ابعاد گوناگون این وظیفه، به خوبى شناخته شود.
آخرین مبحث این کتاب، پیرامون «قوانین تربیتى اسلام» است که مؤلف در آن، برخى از قوانین و عوامل تربیت فرزندان را بیان نموده است که دو عامل مهم آن عبارت است از حقیقتجویى و مذهبگرایى.
نویسنده در مورد مذهبگرایى بر این باور است که از جمله غرائز بسیار مهمى که از اوان کودکى و بلکه طفولیت باید بدان توجه شود، غریزۀ «مذهبگرایى» است. به نظر وى، امروزه براى همه مسلم شده است که انسان، غریزهاى به نام مذهبگرایى دارد که فطرى است و قرآن به فطرى بودن آن تصریح فرموده است.
عناوین برخى دیگر از مباحث مطرح شده در کتاب عبارتند از: نقش مهربانى در زندگى زناشوئى، اهمیت ازدواج در اسلام، نعمت خانواده و آثار آن، خوشرفتارى، وفادارى، تغذیه در شخصیت کودک، نقش نیت در تکوین شخصیت فرزندان.