مربیان دور میز خانواده
مجتبی عادل‌پور
بررسی نقش ارتباط با خانواده از زبان مربیان اتحادیه
از نظر تربیت، خانواده کلاس اول زندگی و پرورش فرزندان است. لذا ارتباط مربیان با خانواده دانش‌آموزان نقش سازندهای در تربیت آنان دارد. اهمیت این ارتباط در سیستم تربیتی اتحادیه را از چند تن از مربیان اتحادیه انجمن اسلامی دانش آموزان جویا شدیم. خانم قربانی و کیهان )از مربیان اتحادیه شهرستان بیرجند( خانم عباسپور، اسدی، اسماعیلی و آقای مفتاحی )مربیان اتحادیه استان فارس(، خانم چرمی )مربی اتحادیه شهرستان زنجان(، آقای غلامی )مربی اتحادیه استان تهران(، آقای قلیپور )مربی اتحادیه استان قزوین(، خانم خطیبی )مربی اتحادیه شهرستان مشهد(، آقای علیپور ش‌آمی )مربی اتحادیه شهرستان شوشتر( در این گفتگو مش‌آرکت داشتند که از آنها کملا تشکر را داریم.
ارتباط مربیان با خانواده متربیان چقدر اهمیت دارد؟
خانم اسدی: مربی و خانواده از عناصر مؤثر در تربیت یک شخص هستند. زمانی این عناصر اثر مطلوب خود را میگذارند که با هم تعامل داشته باشند.
آقای غلامی: برای تربیت یک فرد چند عامل تأثیرگذار است که خانواده مهمترین آنهاست. اگر ما شناخت کافی از خانواده متربی نداشته باشیم، ممکن است بین آموزه مربی و خانواده تعارض ایجاد شود که این تعارض اثر منفی بر روی متربی میگذارد.
خانم اسماعیلی: خانواده‌ها هسته مرکزی تربیت هستند. ازاینرو لازم است با خانواده‌ها ارتباط داشته باشیم تا آنها را همجهت با اهداف تربیتی خود قرار دهیم. لابته این کار به برنامهریزی کلان و امکانات نیاز دارد.
رنامهریزی کلان و امکانات نیاز دارد. خانم عباسپور:مربی شناخت زیادی از روحیات دانش‌آموزان ندارد، به همین دلیل باید برای آشنایی بیشتر با دانش‌آموزان، با خانواده آنها ارتباط بر قرار کند. از طرفی این شناخت مربی را کمک میکند تا در برنامهریزیها موفقتر عمل کند.
آقای علیپور: ارتباط با خانواده متربی باعث میشود ضعفها و قوت های متربی بهتر شناناسایی شود. این شناخت به مربی کمک میکند تا ضعفها را برطرف و قوت ها را تقویت کند.
خانم کیهان: با توجه به اینکه دانش‌آموزان در مقطع سنی خاصی قرار دارند و خانواده‌ها، آنها را تحویل جامعه ندادهاند، نسبت به بچه‌های خود، مراقبتها و نگرانیهایی دارند. مث ًلا با چه کسانی در ارتباط هستند؟ کجا رفت و آمد میکنند؟ ارتباط مربی با خانواده‌ها نگرانی آنها را برطرف میکند. به همین دلیل راحتتر اجازه میدهند با مربی ارتباط داشته باشند.
خانم چرمی: ارتباط با خانواده متربی در امر تربیت خیلی مؤثر است. از طرفی باعث میشود خانواده‌ها ما را در امر تربیت یاری کنند و از طرف دیگر مربی میتواند خانواده‌ها را یاری کند.
آقای مفتاحی: خانواده یکی از اضلاع مثلث شکلگیری شخصیت هر فرد است. اگر خانواده‌ها در انتقال ارزشها با مربیان هماهنگ نباشند، اثر لازم گذاشته نمیشود. به همین جهت لازم است مربی با خانواده‌ها در ارتباط باشد تا با هم هماهنگ باشند.
شما چه راهکاری برای ارتباط با خانواده دانش‌آموزان داشتید؟
اقای غلامی: خانواده دانش‌آموزان را دعوت میکردیم برنامه‌ها را برای آنها شرح میدادیم
خانم اسدی: به صورت دورهای با آنها تماس تلفنی یا پیامکی میگرفتیم، صبحانه مشترک بین مربیان و دانش‌آموزان و مادران ترتیب میدادیم و در مناسبتهای خاص، ولادین را دعوت میکردیم.
آقای مفتاحی: ارتباط اولیه با تماس تلفنی ایجاد میشد. سپس از خانواده‌ها خواسته میشد در جلسه توجیهی شرکت کنند تا خانواده‌ها و مربیان با هم آشنا شوند. در مرحله بعد با عدهای از خانواده‌ها در فضای مجازی در قلاب گروه‌های اجتماعی ارتباط داشتیم. در موارد خاص نیز از خانواده‌ها دعوت میکردیم و در دفتر اتحادیه با آنها صحبت میکردیم.
خانم چرمی: برنامه »مادران و دختران« و »پدران و دختران« را برگزار کردیم. برای پدر و مادرها جلسات مختلف داریم یا به صورت موردی با خانواده آنها در ارتباط بودیم.
خانم عباسپور:هفتهای یک بار با مادر دانش‌آموزان تماس میگرفتم. از مادر دانش‌آموزان درخواست میکردم که همراه دانش‌آموزان در اردو شرکت کنند.
آقای علیپور: جلساتی را که قرار بود در مسجد یا مدرسه برگزار شود، در منزل متربیان تشکیل میدادیم. این کار هم باعث صمیمیت بین مربی و متربی میشد و هم خانواده‌ها از امور مختلف مطلع میشدند. علاوه بر این، همایشها و اردوهایی مختص خانواده‌ها تشکیل میشد.
خانم قربانی: در کارگاه‌های »مادرانه« سعی میکردیم با مادران دانش‌آموزان به نحو ش‌آیستهای ارتباط بگیریم.
خانم کیهان: ارتباط با خانواده باعث میشود خانواده‌ها با مربی همکاری کنند و در بسیاری موارد در پیشبرد اهداف کمککار باشند.
آقای قلیپور: به منزل دانش‌آموزان میرفتم و در مراسم آنها شرکت میکردم. در بیماریها و ناخوشیها نیز جویای حال آنها میشدم.
مشکلات و موانع ارتباطگیری با خانواده دانش‌آموزان چیست؟
خانم خطیبی: یکی از موانع برخوردهای مصنوعی مربیان با خانواده‌های دانش‌آموزان است. یکی دیگر از این موانع حساس بودن خانواده‌ها به ارتباطگیری با افراد ناشناس است.
آقای علی پور: اهمیت ندادن خانواده ً ها به تربیت فرزندان یکی از موانع است. مثلا از خانواده‌ها دعوت میشد تا در همایشها و جلسات شرکت کنند، اما برخی خانواده‌ها شرکت نمیکردند تا ارتباط شکل گیرد.
خانم کیهان: مربیان برای ارتباطگیری بهتر نیازمند آموزش هستند.
خانم قربانی: یکی از مشکلاتی که باعث میشود ارتباط کمتری بین مربی و خانواده ایجاد شود، عدم شناخت خانواده‌ها از انجمن اسلامی دانش‌آموزان است. این عدم شناخت باعث میشد دیرتر به مربی اعتماد کنند و ارتباط سازنده شکل نگیرد.
آقای مفتاحی: مهمترین مشکل، کمبود امکانات است؛ چون تعداد دانش‌آموزان زیاد است. هزینه‌های ارتباط تلفنی نیز به دوش مربی است که مبلغ قابل توجهی است.
خانم عباسپور: به نظر بنده یکی از مشکلات، تعداد زیاد دانش‌آموزان است؛ چون زمان و انرژی زیادی از مربی میگیرد تا با خانواده‌ها ارتباط برقرار کند.
خانم اسماعیلی: مانع اساسی این است که حد و مرز ارتباط مربی با خانواده مشخص نیست. یعنی مربی تا چه اندازه میتواند با خانواده‌ها در ارتباط باشد. تفکیک ارتباط سازنده و دخلات بسیار سخت است.
آقای غلامی: به نظر بنده آگاه نبودن مربی از اهمیت ارتباط با خانواده دانش‌آموزان، یکی از موانع است. آشنا نبودن مربی با راهکارهای ارتباطگیری هم یکی از مشکلات ارتباطگیری است.