آنچه معلمان و مربیان باید بدانند
آنچه معلمان و مربیان باید بدانند
رضا فرهادیان
بوستان کتاب
چاپ سیزدهم
«معلم واقعی، کسی است که به شاگردانش شخصیت دهد و آنان را از عادت‌ها و احیاناً از روش‌های نادرست خانه و خانواده و محیط و اطرافیان، باز دارد. در واقع بزرگ‌ترین رسالت معلم، که از گفتار و کردار وی ظاهر می‌شود، همان شخصیت دادن به دانش‌آموز است. در طول تاریخ، انسان‌های بزرگ، بخش اعظم شخصیت و موفقیت خود را در نتیجۀ بهره‌گیری از اساتید و معلمان آگاه و با ایمان و بزرگوار خویش می‌دانند.»
قسمت‌هایی از کتاب «آنچه معلمان و مربیان باید بدانند» نوشتۀ رضا فرهادیان را خواندید. این کتاب که عنوان اختصاصی مربیان و معلمان را روی جلد خود دارد، از سه بخش «نقش معلم در سازندگی نونهالان»، «آثار توحید در اخلاق و رفتار انسان» و «۱۶۳ نکتۀ تربیتی» تشکیل شده است.
در فصل نخست، نویسنده به دنبال ارائۀ تعریفی از معلم است که نشان دهندۀ رسالت سنگین او در جامعه و البته جایگاه و مرتبت والای تربیتیش در نزد خداوند است. نویسنده در این فصل با ارائۀ هدف پرورش روح و عقل و دانایی برای معلم و مربی، تمییزی میان مربیانی که با اهداف مالی و به عنوان یک شغل به این مسئولیت نگاه می‌کنند، با مربیان متعهد قائل می‌شود که در نوع خود جالب است. برای رسیدن به ویژگی‌های چنین معلمی، مجموعه‌ای از رهنمودهای علمی و کاربردی قرآن، مانند سعۀصدر، آزاد اندیشی، دوری از تکلف و… به زبانی ساده ارائه شده است. نویسنده با این مقدمه، به سراغ فصل دوم کتاب، «آثار توحید در اخلاق و رفتار انسان» می‌رود. فرهادیان توحید را اولین آموزۀ پیامبر به جامعۀ انسانی می‌داند و این مهم را روح حاکم به تعلیم و تربیت صحیح اسلامی برمی‌شمرد. نتیجۀ چنین آموزشی، پرورش روح و اخلاق متربی است. پس از آن راهکارهای طرح و بنای شخصیت کودکان ارائه می‌شود و به مسائلی چون توجه به همۀ جنبه‌های شخصیت کوک، تأثیر مسائل عاطفی در یادگیری، ایجاد عادت‌های مطلوب و… می‌پردازد.
در فصل سوم، ۱۶۳ نکتۀ تربیتی برای مربیان و معلمان مطرح می‌شود که بسیار عملی و کاربردی به نظر می‌رسند. در این بخش، از مسئلۀ اجبار و مضرات آن در آموزش، تا چگونگی پایدار ساختن آموخته‌های متربیان، نکاتی مطرح می‌شود که بیش از نیمی از کتاب را به خود اختصاص داده است. کتاب «آنچه معلمان و مربیان باید بدانند»، کتاب کم حجم و مناسبی برای آغاز مطالعات تربیتی مربیان در حوزۀ تربیت است که خواندن آن خالی از لطف و دانایی نیست.