روح الگوی تعالی، رجوع به الگوهای اصیل اسلامی
حمیده حجتی
«نگاه دوباره به شخصیت و هویت فطری زن رشد و تعالی وی را به همراه خواهد داشت»
وجود روش مناسب و الگوی ملموس در تعیین مسیر حرکت انسان نقش بسزایی دارد. الگوی تعالی دختران این دو مقوله را مطرح و بررسی می‌کند که در گفت‌وگو با خانم یزادنیان، سرپرست مدیریت فرهنگی و برنامه‌سازی اتحادیۀ انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان نگاهی گذرا به آن می‌اندازیم.
مسئولیت فعلی شما در اتحادیه چیست؟ و الآن چه وظیفه‌ای به عهده دارید؟
در حال حاضر ذیل معاونت فرهنگی تربیتی حوزۀ خواهران، دو مدیریت تعریف شده است؛ یکی مدیریت توسعۀ شبکه و دیگری مدیریت برنامه‌سازی یا مدیریت فرهنگی. من سرپرست این مدیریت هستم. پس از مطرح شدن بحث الگوی تعالی دختران، طبق تصمیم معاونت فرهنگی، مباحث این الگو در بخش مدیریت برنامه‌سازی تعریف شد. اگرچه من –بشخصه- معتقدم که الگوی تعالی باید روح حاکم در حوزۀ فعالیت خواهران در انجمن اسلامی باشد، با توجه به آنچه که تثبیت شده است، باید در مدیریت برنامه‌سازی، یک کارشناس الگوی تعالی قرار بگیرد و یک مسئول برنامه‌سازی. من فعلاً هم کارهای الگوی تعالی را انجام می‌دهم و هم موظفم که کارهای برنامه‌سازی را سرپرستی نمایم.
الگوی تعالی چیست و چه چیز را دنبال می‌کند و هدف مشخص آن چیست؟
در جزوه‌های اولیۀ الگوی تعالی، نمایندۀ مقام معظم رهبری در اتحادیه مباحثی را مطرح می‌کنند وگریزی به فطرت ما می‌زنند تا ما زنان، از درون و باطن خود، جایگاه‌مان را بشناسیم و نقش‌‌ها و مأموریت‌های خودمان را پیدا کنیم؛ برای چه آفریده شدیم؟ نقش‌مان به عنوان یک دختر در خانواده چیست؟ نقش‌مان به عنوان یک همسر در خانواده چیست؟ نقش‌مان به عنوان یک مادر چیست؟ وقتی شما توانستید نقش‌های اصلی خودتان را به عنوان زن، در جایگاه خلقت درک کنید، ببینید در اجتماع چه فعالیت‌هایی می‌توانید انجام بدهید، بدون آنکه به این نقش اصیل و بی‌بدیل، آسیبی بزنید. الگوی تعالی کاملاً منطبق با فطرت زنان است. استفاده از الگوی تعالی دختران، چیزی نیست جز اینکه زنان و دختران ما را به الگوهای اصیلی که داریم (نظیر حضرت صدیقه طاهره، حضرت خدیجه و حضرت زینب(س))، ارجاع می‌دهد.
مطلب دوم اینکه ما سه بخش اساسی الگو را باید در نظر بگیریم: قدم اول بحث نگرش‌سازی است. ما باید در قدم اول، الگوی تعالی را در ذهن دختران نهادینه کنیم و بعد به حوزۀ مفاهمه ورود پیدا کنیم. در این مرحله دریافت مخاطبمان را نسبت به محتوا بالا ببریم و در عین حال، گفتمان‌سازی نیز شکل بگیرد. در نهایت وقتی گفتمان‌سازی و مفاهمه انجام شد، به مرحلۀ کاربست یا همان عملیاتی کردن الگوی تعالی در زندگی شخصی و روزانه می‌رسیم. برون‌داد این مراحل، این باید باشد که دختر خانمِ مخاطب ما، شخصیت خودش را بازشناسد و بتواند هر کدام از نقش‌های خود در جامعه، به عنوان یک دختر، یک همسر و یک مادر را به خوبی ایفا کند. این سه مرحله، خیلی برای ما اهمیت دارد. ما فعلاً در مرحلۀ اول هستیم.
قسمت نگرش‌سازی، در مورد مربیان بارها اتفاق افتاده است؛ اما از آنجایی که مربیان ما در حال تغییر هستند، ما متأسفانه نتیجۀ خاصی نمی‌گیریم. آنچه از الگوی تعالی در دست مربی‌ها است، فقط کتابی با موضوع «درآمدی بر الگوی تعالی» است که در اختیار استان‌ها بوده و استان‌ها تا آنجایی که داشتند، به مربیان جدیدالورود داده‌اند. وقتی که ما در مرحلۀ نگرش‌ساز هستیم، خیلی طبیعی است که در بحث الگوی تعالی، هنوز نتیجه‌ای نداشته باشیم.
مقام معظم رهبری سال‌هاست درمورد مباحث مختلف سبک زندگی زنان صحبت می‌کنند و به ما نکات ویژه‌ای را ارائه دادند. زمانی فرمودند: «بروید تربیت انسانی زن را استخراج کنید». حجت‌الاسلام حاج‌علی‌اکبری -که تراز فکری بالایی دارند- با یک بینش دقیق در حوزۀ تربیت و شناخت زن از دیدگاه اسلام، ورود پیدا کردند و این مسئله را مطرح کردند که اگر ما بخواهیم یک زن تراز انقلاب اسلامی داشته باشیم، خیلی از اتفاقات باید از دوران کودکی او محقق شود. یک انسان سالم، با یک الگوی مناسب، از کودکی باید تربیت بشود تا بعدها به یک همسر یا یک مادر خوب تبدیل گردد. این الگو با یک مخاطب‌شناسی دقیق -که از ارتباط اتحادیه با دختران جوان و نوجوان به دست آمده بود- با استفاده از بیانات رهبری و پشتوانۀ علمی و تجربی طرح‌ریزی شد.
برای معرفی الگو به مربیان و در ادامه، به نوجوانان چه برنامه‌ای دارید؟
در بخش آموزش الگوی تعالی دختران، مشغول طراحی محصولات گفتمان‌سازی، در غالب بسته‌های محتوایی هستیم. نمی‌خواهیم این مفاهیم را به طور مستقیم با دانش‌آموز مطرح کنیم؛ چراکه این نوع برخورد با نوجوان، بیشتر اوقات نه تنها نتیجه نمی‌دهد، بلکه تأثیر معکوس دارد. به همین خاطر یکی از کارهای مهمی که مشغول برنامه‌ریزی آن هستیم، این است که بریده‌هایی از فیلم‌هایی را که افکار نامناسب را ترویج می‌کند، به صورت یک کلیپ یا یک بستۀ محتواهایی به مربی‌ها ارائه بدهیم تا آنها در قرارگاه‌های خود، به نقد و بررسی بپردازند.
بحث دیگر اینکه آن قسمت‌های خوب و مباحث ارزشمندی را که در فیلم‌های متعدد غیر ایرانی یا فیلم تاریخی، مثل حیا، ارائه می‌شود، از فیلم استخراج کنیم، و در اختیار دانش‌آموزان قرار بدهیم تا خودشان با مقایسۀ اینها، تفاوت خوب بودن و بد بودن را ببینند و نتیجه‌گیری کنند.